واردات خودرو تقریبا هیچ - وبلاگ مویک

به گزارش وبلاگ مویک، آمارهای رسمی گمرک از ورود تقریبا هیچ خودرو به کشور حکایت دارد. طبق آمارهای اعلام شده در بازه زمانی ابتدای بهمن1401 تا انتهای خرداد امسال، با وجود تمام وعده های سیاستگذار مبنی بر ورود 200هزار خودرو تا سه ماه نخست امسال، تنها 280دستگاه وارد کشور شده است. دنیای اقتصاد دوشنبه گذشته در گزارشی به موانع نامرئی ورود خودروهای خارجی پرداخت. این در شرایطی است که آمارهای رسمی نیز از عدم اجماع و انگیزه سیاستگذار بر سرعت گیری ورود خودرو حکایت دارد. اواخر اسفند سال گذشته اولویت تحویل خودروی 34هزار متقاضی خارجی ها تعیین شد.

به گزارش دنیای اقتصاد، گمرک ایران آمار خودروهای وارد شده به کشور تا خاتمه بهار سال جاری را بیان کرد، آماری که مهر تاییدی بر روند بسیار کند ورود خودروهای خارجی به کشور می زند. طبق آمار اعلامی از سوی گمرک که بازه زمانی ابتدای بهمن 1401 تا انتهای خرداد 1402 را در بر می گیرد، تنها 280 دستگاه خودرو وارد کشور شده است (منظور از واردات، ترخیص قطعی از گمرکات کشور است). گمرک البته اعلام نموده 768 دستگاه خودرو نیز در جریان طی کردن تشریفات ترخیص است. بنابراین در مجموع تعداد کل خودروهایی که پس از لغو ممنوعیت واردات خودرو در اردیبهشت سال گذشته به وسیله شورای هماهنگی مالی سران قوا، تا خاتمه خرداد به کشور آمده اند (مجموع خودروهای موجود در گمرک و ترخیص شده ها) هزار و 48 دستگاه است.

ورود لاک پشتی خودروهای خارجی به کشور در حالی است که حدودا 18 ماه از صدور فرمان آزادسازی واردات می گذرد و آیین نامه مربوطه نیز در اوایل شهریور پارسال ابلاغ شد. با توجه به بازه زمانی تقریبا 11ماهه ای که از ابلاغ آیین نامه واردات خودرو می گذرد و بعلاوه نظر مساعد دولت و مجلس شورای اسلامی و حتی نهادی مانند مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به این موضوع - واردات خودرو - انتظار می رفت در این مدت ده ها هزار خودروی خارجی مهمان کشور گردد. اتفاقا مسوولان سابق وزارت صمت نیز ارقام بسیار بزرگ تری را بابت واردات خودرو وعده داده بودند که آخرین آمار اعلامی نشان از خلف وعده صمتی ها دارد. طبق وعده مسوولان پیشین وزارت صمت، قرار بود تا انتهای سال گذشته 100هزار دستگاه خودرو وارد کشور گردد. این وزارتخانه بعلاوه وعده داد که در سه ماه ابتدایی سال جاری هم 100هزار دستگاه خودروی دیگر مهمان کشور خواهند شد. بنابراین طبق وعده صمتی ها، تا خاتمه خرداد باید 200هزار دستگاه خودروی خارجی وارد کشور می شد، اما تا به امروز تنها 280 دستگاه از گمرک ترخیص شده و تعداد خودروهای در شرف ترخیص هم از 768 دستگاه تجاوز ننموده است.

این در حالی است که در حال حاضر حدود 34هزار نفر در انتظار تحویل گرفتن خودروی خارجی خود هستند و تا به امروز هیچ یک از آنها پیروز به دریافت خودرو نشده اند. این 34 هزار نفر در اسفند سال گذشته در طرح اعلامی از سوی وزارت صمت شرکت نموده و برای خرید خودروی خارجی ثبت نام کردند. اگر واردات قطعی خودرو را ملاک بگیریم، طبق آمار گمرک تا خاتمه خرداد تنها 280 دستگاه خودروی خارجی وارد کشور شده است. بنابراین به ازای تقریبا هر 122 نفر متقاضیان در صف، تنها یک دستگاه خودرو وارد کشور شده است (البته تا خاتمه خرداد). بنابراین اگر خودروهای موردنظر (280 دستگاه ترخیص شده) به دست مشتریان برسند، عملا کمتر از یک درصد متقاضیان موجود، خودروی خود را دریافت خواهند کرد و بیش از 99درصد دیگر فعلا بلاتکلیف خواهند ماند.

حتی اگر مجموع خودروهای واردشده به گمرک و ترخیصی ها را نیز در نظر بگیریم، با توجه به آمار هزار و 48 دستگاهی و 34هزار متقاضی چشم انتظار، به ازای هر 33 نفر متقاضی در صف، فقط یک خودرو وارد شده است. بنابراین با فرض اینکه این هزار و 48 دستگاه خودرو به طور کامل از گمرک ترخیص و آماده تحویل باشند، تنها دست سه درصد از متقاضیان به خودروی خارجی می رسد و 97درصد دیگر حالا حالاها باید منتظر بمانند.

این آمار و ارقام نشان می دهد پیش بینی بیشتر رسانه ها و کارشناسان در خصوص محقق نشدن برنامه وزارت صمت مبنی بر واردات حجیم خودرو کاملا درست بوده است. در این بین، دنیای اقتصاد نیز بارها تاکید نمود که برنامه واردات خودروی وزارت صمت به مثابه سنگ بزرگی است و علامت نزدن است، با این حال مسوولان وزارت صمت این تحلیل ها و پیش بینی ها را سیاه نمایی عنوان می کردند. به هر حال طبق آنچه گمرک اعلام نموده، ورود خودرو به کشور حداقل تا خاتمه خرداد روندی لاک پشتی داشته و این موضوع نشان می دهد موانع زیادی بر سر راه واردات واقع شده است. گفته می گردد در حال حاضر اصلی ترین مانع واردات خودرو به کشور کمبود ارز است، موضوعی که از همان ابتدای آزادسازی واردات خودرو نیز با توجه به تحریم کشور و وجود چالش ارزی، قابل پیش بینی بود.

در کنار مساله ارز البته چالش های دیگری نیز ظاهرا وجود دارد، از جمله اینکه گفته می گردد مخالفت هایی پشت پرده با شتاب گیری ورود خودروهای خارجی به کشور شکل گرفته است. اگر قرار باشد روند بسیار کند واردات خودرو به کشور کماکان ادامه پیدا کند، بعید به نظر می رسد تا انتهای سال جاری تعداد خودروهای وارداتی حتی به 10 هزار دستگاه نیز برسد، مگر اینکه سیاستگذار به هر شکل ممکن موانع و ناهمواری ها در مسیر ورود خودروهای خارجی را برداشته یا از حجمشان بکاهد. هدف سیاستگذار از واردات خودرو، تنظیم بازار بود، با این حال ورود لاک پشتی خودروها نمی تواند این برنامه را محقق کند.

ریز آمار واردات خودرو

اما طبق آنچه گمرک اعلام نموده، در بهار سال جاری 241 دستگاه خودروی سواری به ارزش 6/ 5میلیون دلار به کشور وارد شده است. بعلاوه عمده خودروهای وارداتی شامل آمبولانس و خودروهای سواری با برند ZOTYE، چانگان و بنز بوده است. وجود بنز در جمع خودروهای سواری وارداتی به کشور در حالی است که سقف قیمتی 20هزار دلاری برای ورود خودرو به کشور در نظر گرفته شده و باید دید آیا مدل وارداتی، این سقف را رعایت نموده است؟

اما در بازه زمانی ابتدای بهمن ماه سال 1401 تا 31 خرداد ماه سال 1402، تعداد 246 دستگاه خودرو وارد کشور شده که در این بین، عمده خودروهای سواری واردشده به وسیله پارس خودرو به تعداد 90 دستگاه و ارزش 966هزار دلار بوده است. بنابراین سهم پارس خودرو از واردات بهار سال جاری بالغ بر 96/ 17درصد از ارزش و 59/ 36درصد از تعداد کل خودروهاست. شرکت های پاکرو سبز قشم و مهندسی مانی مهر آب خاک نیز پس از آن، به ترتیب در جایگاه های دوم و چهارم جدول واردات سواری قرار دارند. بعلاوه از اول بهمن ماه 1401 تا 31 خرداد ماه 1402، براساس آخرین اطلاعات استخراج شده از سامانه آمار تجارت خارجی سازمان، 768 دستگاه خودرو به ارزش 5/ 12میلیون دلار به علت عدم دریافت مجوزهای ترخیص، عدم صدور کد رهگیری بانک یا عدم پرداخت حقوق ورودی در جریان انجام تشریفات ترخیص هستند. از این تعداد خودرو بیشترین اندازه به لحاظ ارزش، متعلق به شرکت تجارت بین المللی و پشتیبانی کرمان خودرو به تعداد 300 دستگاه بوده است که سهمی بالغ بر 48درصد از ارزش و 39درصد از تعداد خودروهای سواری در جریان تشریفات ترخیص را تشکیل می دهد.

پس از آن، شرکت سایپا با 327 دستگاه خودرو و با سهم 29درصد از ارزش و 43درصد از تعداد و بازرگانی کوشا خودرو نگین با 53 دستگاه خودرو، با سهم 9درصد از ارزش و 7درصد از تعداد، در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. عمده خودروهای سواری در جریان تشریفات ترخیص طی مدت مورد آنالیز نیز متعلق به گمرکات شهید باهنر بندرعباس، غرب تهران و تهران امور واردات به ترتیب با سهم های 48، 30 و 7درصد از ارزش دلاری خودروها بوده است. در آمار منتشره خودروهای وارداتی بعضی بازیکنان تیم ملی فوتبال نیز به چشم می آید، آن هم در حالی که قیمت آنها بسیار بالاتر از سقف مشخص شده است. به عنوان مثال، خودروی وارداتی به وسیله یکی از بازیکنان، بالغ بر 115هزار دلار قیمت دارد که تقریبا شش برابر سقف مشخص شده است. عدم رعایت سقف قیمتی البته در خصوص بعضی از شرکت های واردکننده نیز صدق می نماید.