چرا دانش آموزان نورآباد لرستان ترک تحصیل می نمایند؟ - وبلاگ مویک

به گزارش وبلاگ مویک، نجمه شهبازی، مدیر پویش همیاری با بچه ها در شرق نوشت: در آستانه نوزدهمین سال پس از ورودم به دنیای مددکاری اجتماعی، به دعوت جمعی از افراد نیکوکار و دغدغه مند وارد منطقه ای به غایت زیبا و شرایط اجتماعی و فرهنگی منحصر به فرد شدم.

نورآباد دلفان در استان لرستان

قرار بر حمایت از دانش آموزان در معرض ترک تحصیل بود. برای همین موضوع اولین سفر، آشنایی برای دانش آموزان ترک تحصیل نموده یا در معرض خطر آن بود. شنیدن روایت هایی از انکیزه های سرخورده یا دسترسی نداشتن به امکانات به روز و مورد احتیاج و شنیدن آن روایت ها از زاویه دید والدین آنها.

این آغازی متفاوت بود برای من و دوستانم که سال ها روایت های متعددی از بچه ها آسیب دیده را دیده یا شنیده بودیم. پاییز 1400، مصاحبه تشخیصی و ارزیابی اولیه اجتماعی اولین گام بود.

روز هایی که پس از هر مصاحبه فکر ما آغاز به مقایسه احتیاج های آن ها و سطح متفاوت دسترسی بچه ها منطقه ها کم برخوردار با منطقه ها مرکزی می کرد. پس از ارزیابی اولیه، 40 دانش آموز که یا ترک تحصیل نموده بودند یا در معرض ترک تحصیل بودند، وارد فرایند پشتیبانی شدند.

علت اغلب دانش آموزان ترک تحصیل نموده در اختیار نداشتن امکاناتی مانند گوشی موبایل و تبلت برای حضور در کلاس های مجازی بود؛ و بعضی به علت نبودن والد مؤثر برای حمایت در راستا آموزشی. البته اساسا فقر و ازدواج زودهنگام دختران هم در ترک تحصیل بچه های که مصاحبه کردیم و دایره نزدیک آن ها مثل خواهر و برادرشان تأثیرگذار بود.

در سفر های بعدی به نورآباد، تیم کامل تر شد و مددکار اجتماعی و روان شناس کودک و نوجوان، همراه و همگام شدند. در هر سفر ضمن مشاوره های حضوری درخصوص مسائل تحصیلی دانش آموزان، کلاس ها و کارگاه های مهارت های زندگی و فرزندپروری برای دانش آموزان و مادران آن ها برگزار گردید.

موضوع هر یک از کارگاه ها حاصل فراوانی احتیاج های دانش آموزان یا خانواده آن ها به افزایش سطح آگاهی در حوزه های مهارتی و ارتباطی و بهداشتی تعریف شد. سؤالات ضمن برگزاری کارگاه ها برای ما نشانه ای از استقبال شرکت نمایندگان از مباحث آموزشی بود.

در فاصله هر سفر با تک تک دانش آموزان تماس گرفته می شد و شرایط تحصیلی، سلامت و خانوادگی آن ها آنالیز می شد. گاهی احتیاج به مشاوره های آنلاین بود و گاهی حمایت هایی از جمله تأمین معیشت لازم می شد؛ و در تمام این راستا معتمدان محله در کنار تیم تخصصی همراه و همدل بودند که هم در شناسایی بچه ها، هم آشنایی با فرهنگ منطقه و پتانسیل موجود در جامعه و نیز در حمایت از خانواده های تحت پوشش در زمان هایی که تیم به خانواده دسترسی نداشت، کنار ما بودند. در نهایت در سال تحصیلی گذشته خدمات حمایتی به بچه ها این شهر در چهار مرحله ارائه شد:

مرحله اول: مشخص شاخص های افرادی که تحت حمایت قرار می گیرند.

مرحله دوم: شناسایی بچه ها و بعد ارزیابی احتیاج های تحصیلی، معیشتی و اجتماعی آنها.

مرحله سوم: اجرای برنامه مداخله و حمایتی که به صورت مدیریت موردی و از سوی مددکاران اجتماعی و روان شناسان و با مشارکت تدوین شد.

مرحله چهارم: پایش اقدامات صورت گرفته و نتایج آن.

مرحله اول: مشخص شاخص های افرادی که تحت حمایت قرار می گیرند

در آنالیز مطالعات موجود در این زمینه، شاخص های زیر از سوی تیم تخصصی پروژه در نظر گرفته می گردد:

1. دانش آموز در حال تحصیل در یکی از مقاطع تحصیلی باشد.

2. دانش آموز ترک تحصیل ننموده باشد (اگر سابقه ترک تحصیل داشته باشد؛ اما در حال حاضر در حال تحصیل باشد، تحت پوشش قرار می گیرد).

3. مسائل پیچیده مانند اختلالات شدید روان پزشکی نداشته باشد.

4. در دسترس باشد.

5. تمایل به ادامه تحصیل داشته باشد.

مرحله دوم: شناسایی بچه ها

با یاری معلمان و مدیران دغدغه مند و آشنا به شرایط دانش آموزان ترک تحصیل نموده یا در معرض خطر ترک تحصیل، یک فهرست 50 نفری دانش آموزان انتخاب شد و با بچه ها و والدین آن ها به صورت جداگانه مصاحبه شد.

مرحله سوم: اجرای برنامه مداخله

در این مرحله پس از شناسایی بچه ها و دسته بندی احتیاج های آنها، تیم تخصصی با برگزاری جلسات تیمی، شرایط روانی-اجتماعی دانش آموزان را آنالیز می نماید؛ از آنجایی که شرایط روانی-اجتماعی دانش آموزان با یکدیگر متفاوت بوده و هرکدام احتیاج هایی داشته و دلایل مختلفی به عنوان مانع بر سر راه تحصیل آن ها وجود دارد، پس از آنالیز شرایط اقتصادی-اجتماعی آن ها احتیاج های دانش آموزان شناسایی شده و با استفاده از روش مدیریت مورد برای هرکدام از دانش آموزان برنامه مداخله تنظیم شد. سپس با استفاده از منابع محلی و خارج از منطقه اقدامات لازم جهت بهبود شرایط آن ها صورت گرفت. از مهم ترین اقدامات پیش بینی شده می توان به موارد زیر اشاره نمود:

ارجاع بعضی از مراجعان به روان شناس جهت ارزیابی روانی

برگزاری جلسه مشاوره روان شناس با مراجعان به صورت غیرحضوری و حضوری

حمایت یابی در زمینه برطرف احتیاج های اولیه مادی و غیرمادی دانش آموزان و خانواده آن ها

آنالیز منابع اجتماعی در دسترس در شهرستان نورآباد و تهران و مذاکره با آن ها جهت دریافت خدمات مورد احتیاج

برگزاری جلسه با افراد تأثیرگذار شهرستان نورآباد جهت همکاری با آن ها

مداخله در بحران

تنظیم سیستم ارجاع و استفاده از آن در موارد مورد احتیاج

در انتها سال تحصیلی 1400-1401 پس از انتها سال تحصیلی کارنامه دانش آموزان آنالیز شد که به جز یک مورد، همه پیشرفت تحصیلی داشتند و هیچ یک از آن ها ترک تحصیل نکردند.

برای همین ضمن برنامه ریزی برای ادامه آموزش های مؤثر تحصیلی و مهارتی و ورزشی در فصل تابستان، مقدمات ادامه حمایت در سال تحصیلی 1401-1402 فراهم شد. گفتنی است در طول راستا، هدف توانمندسازی مراجعان بوده که در صورت حضورنداشتن ما نیز بتوانند از پس مسائل برآمده و زندگی نمایند.

حالا پس از گذشت یک سال نگاه های درخشان دانش آموزان سال گذشته با لبخند زیبای دانش آموزان تازه و همدلی معلمان و مدیران دغدغه مند منطقه، نورآباد و روستا های اطراف آن را تبدیل به تکه ای از سرزمین مان نموده است که هر ماه من و همکارانم را با شوق راهی جاده ای زیبا می نماید، برای رسیدن به 140 دانش آموز مشتاق به یادگیری.