اختلال خواب چیست و چگونه درمان می گردد؟
به گزارش وبلاگ مویک، اختلال خواب یک اختلال گذرا یا دائمی می تواند باشد که معمولا بخاطر یک سری دلایل زمینه ای در شخص ایجاد می گردد. اما راه چاره درمان آن صرفا قرص خواب نیست. در این مقاله شما با شایع ترین دلایل اختلال خواب آشنا می شوید تا بتوانید مشکلتان را ریشه یابی نموده و حل کنید.
وبلاگ مویک | سرویس روانشناسی - استراحت خوب یکی از نیاز های ضروری بدن است که اگر بخوبی برطرف نگردد، می تواند به کل از زندگی کردن پشیمانتان کند! عوامل متعددی هستند که می توانند باعث شوند این استراحت خوب از ما دریغ گردد. برخی کم خوابی دارند و برخی دیگر با وجود ساعت خواب کافی، خواب با کیفیتی را تجربه نمی نمایند و همین امر باعث خواب آلودگی آنان طی روز می گردد. از این خواب آلودگی، اما سرسری نگذرید، چون می تواند مسائلی را در تمام کار های روزمره ما ایجاد کند.
تحقیقات نشان داده است کم خوابی تاثیر بالایی روی تصادف با ماشین، کم شدن قابلیت موقع کار، جراحات حین کار کردن، مسائل حافظه و بدخلقی دارد؛ و به تازگی تعیین شده است کم خوابی با مسائل قلبی، چاقی و دیابت نیز در ارتباط است. یکی از مسائلی که باعث می گردد نتوانیم یک خواب خوب و باکیفیت را تجربه کنیم اختلال خواب است که در این مقاله درموردش صحبت می کنیم.
میزان ساعت خواب مناسب
شاید برایتان این سوال پیش بیاید که میزان ساعت مناسب برای خوابیدن چه مقدار است تا دچار خستگی طی روز نشوید. نیاز به خواب در هر فرد می تواند متفاوت باشد، اما معمولا گروه سنی های مختلف به این صورت می خوابند:
- 16 ساعت برای نوزادان
- 9 ساعت برای نوجوانان
- 7 ـ 8 ساعت برای افراد بالغ
البته همانطور که گفته شد این میزان برای هر فرد می تواند متفاوت باشد. برخی از بزرگسالان با وجود 5 ساعت خواب شبانه طی روز بسیار هم سرحال هستند در حالی که برخی دیگر باید 10 ساعت بخوابند.
اختلال خواب و علائم آن
اختلال خواب یعنی درست نخوابیدن در اثر عواملی که می تواند فرد به فرد متفاوت باشد. باوجود اینکه علائم اختلال خواب بسته به عوامل زمینه ساز آن متفاوت است، ولی شایع ترین علائم آن عبارتند از:
- خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
- میل شدید به چرت زدن در روز
- مشکل در بخواب رفتن و یا در خواب ماندن
- خرخر کردن و یا وقفه کوتاه تنفسی در طول خواب
- نیاز به حرکت پا ها در حالت استراحت و یا داشتن حسی بد در پا ها هنگام شب
- تحریک پذیری یا اضطراب
- حواس پرستی و نداشتن تمرکز
- افسردگی
علل اختلال خواب
در بحث مربوط به علائم اختلال خواب گفتیم که با توجه به نوع اختلال خواب و علتی که زمینه ساز آن شده این علائم متفاوتند. در این بخش هم شما بیشتر با همان عوامل زمینه ساز اختلالات خواب آشنا می شوید که نوع اختلالی که در خواب ایجاد می نمایند، متاثر از آن هاست و باعث ایجاد طیف وسیعی از انواع اختلال در خواب می شوند:
حمله خواب
حمله خواب به حمله های مکرر خواب در طول روز گفته می گردد و به آن نارکولپسی هم می گویند. بیماری نارکولپسی اینگونه است که فرد مبتلا ناگهان بدون مقدمه احساس خستگی شدید نموده و فورا به خواب می رود. از آنجایی که آغاز خواب بسیار سریع است این عارضه می تواند باعث بروز فلج خواب یا همان بختک خواب نیز بگردد (عارضه ای که باعث می گردد شما بلافاصله بعد از بیدار شدن قادر به فعالیت فیزیکی نباشید؛ بعبارتی بدنتان از مغزتان فرمان نبرد). حمله خواب مسئله ای است که با بیماری های عصبی خاصی از قبیل اسکلروز چندگانه (ام اس) نیز ارتباط دارد.
وقفه تنفسی در خواب
وقفه تنفسی به توقف نفس کشیدن عادی در هنگام خواب گفته می گردد و نام دیگرش آپنه خواب است. وقفه تنفسی در خواب یک بیماری بسیار جدی است که باعث می گردد اکسیژن کافی به بدن شما نرسد و شاید هم در طول شب، شما را از خواب بیدار کند. اینکه اکسیژن رسانی به اندام شما بصورت ناقص انجام گردد، می تواند زمینه ساز بیماری ها بسیاری مانند آب آوردگی و تورم اندام یا مرگ سلول های مغزی گردد. این عارضه در افرادی که در خواب خروپف می نمایند بیشتر رخ می دهد.
سندرم پای بیقرار
سندرم پای بیقرار (RLS) به نیاز مداوم پا ها به حرکت کردن گفته می گردد. در برخی از موارد، این حالت با گزگز و به خواب رفتن پا ها همراه است. هر چند این علائم می تواند در طول روز نیز اتفاق بیفتد، اما معمولاً در طول شب بروز آن شایع تر است. سندرم پای بیقرار اغلب با شرایط یا بیماری های خاص دیگری از جمله بیش فعالی و پارکینسون همراه است.
خواب پریشی
خواب پریشی یا پاراسومنیا همانطور که از اسمش پیداست نوعی از اختلالات خواب است که با بروز حرکات و رفتار های غیرعادی در زمان خواب باعث پریشانی خواب فرد می گردد. رفتار هایی که باعث پریشان شدن خواب می شوند، عبارتند از:
- ناله کردن در خواب
- راه رفتن در خواب
- حرف زدن در خواب
- کابوس شبانه
- دندان قروچه یا فشار دادن فک ها
- شب ادراری
نوکتوریا
نوکتوریا یا تکرر ادرار شبانه نیز می تواند باعث اختلال خواب گردد، چون باعث می گردد شخص چندین بار در طول شب از خواب بیدار شده و به دستشویی برود و همین در خواب او اختلال ایجاد می نماید. عدم تعادل هورمونی و بیماری های دستگاه ادراری می توانند در ایجاد این شرایط نقش داشته باشند و اگر این عوامل تحت کنترل در بیایند شخص تا حد زیادی می تواند یک خواب خوب و بی دغدغه را تجربه کند.
درمان اختلال خواب
با توجه به متفاوت بودن دلایلی که باعث ایجاد این اختلال می گردد نوع درمان به کار رفته نیز متفاوت است. مثلا درمورد وقفه تنفسی در خواب، از دستگاه های تنفسی (CPAP) یاری می گیرند. این دستگاه با بالا بردن فشار هوا مجرای تنفسی را باز نگه می دارد تا بیمار بتواند راحت و بدون قطع تنفس بخوابد. مسائلی چون حمله خواب، سندرم پا های بی قرار و نوکتوریا را می توان با برخی دارو ها و عوض کردن شیوه زندگی درمان کرد. رعایت نکاتی برای داشتن خواب راحت مانند تماشا نکردن تلویزیون یا استفاده از گوشی موبایل، عدم مصرف نوشیدنی های کافئین دار یا الکلی، پرهیز از مصرف مواد غذایی سنگین مثل کربوهیدرات های پیچیده قبل از خواب و داشتن یک برنامه منظم برای خواب (ساعت تعیینی برای رفتن به تخت خواب) می تواند بسیار مفید باشد.
جمع بندی
اختلال خواب یک اختلال شایع است و بی خوابی و پرخوابی نیز در زمره اختلالات خواب دسته بندی می گردد. برای درمان این اختلال بجای خوددرمانی و خوردن قرص های خواب بدون تجویز پزشک باید ابتدا سعی کنید این مشکل را ریشه یابی نموده و وقتی دلیل اصلی اختلال را یافتید برای حل آن به متخصص مناسبی برای حل همان مشکل مراجعه کنید. تغییر در یک سری عادات مخرب و بهبود شیوه زندگی هم می تواند در درمان این اختلالات موثر باشد. بهرحال خواب خوب مساله مهمی است و نمی توان از اختلال خواب به آسانی گذشت.
منبع: setare.com